Het dilemma

Lege portemonnee

Ik leef in een elek­tri­sche rol­stoel. Mijn erva­ring is ook dat men­sen vaak nieuws­gie­rig zijn. Meest­al is het oprech­te belang­stel­ling. Daar­om pro­beer ik er dui­de­lijk op te ant­woor­den, maar ik geef ook aan dat ik geen zin heb om alles met ieder­een te delen. Eén van mijn ant­woor­den op de vraag: ‘Wat heeft u?’ is dan ook: “Dit is niet de plaats om zo iets pri­ves te bespre­ken, vindt u ook niet?’ Of ik zeg met een lach: ‘Ik heb een lege por­te­mon­nee, en u?’ Dan krijg ik eerst een ver­baas­de blik, maar die gaat al snel over in het begrip: ‘Oh, u wilt er niet over pra­ten.’ Ik zeg dan: ‘Nee inder­daad, daar heb ik op dit moment geen behoef­te aan. Ik loop hier gewoon, net als u en ik vraag u toch ook niet of u uw blin­de­darm nog heeft of zoiets per­soon­lijks?’ Dat snap­pen men­sen vaak wel. Zo maak ik geen vij­an­den en kan ik lek­ker ver­der met mijn leventje!

Henya (68 jaar) uit Amersfoort, zit in een rolstoel

Vriendelijk, maar toch duidelijk

Wij zijn natuur­lijk eigen­lijk alle­maal nieuws­gie­rig, dus ik kan me die vra­gen op zich wel voor­stel­len. Het ligt er wel aan hóe iemand het vraagt en hoe ik mij die dag voel, maar ik blijf in elk geval altijd vriendelijk.
Als een kind mij dit vraagt dan ga ik daar vro­lijk in mee. Kin­de­ren zijn zo puur en eer­lijk, soms gaan ze zelfs op zoek naar mijn ver­dwe­nen been. Ik ver­tel dan dat mijn been heel ziek is geweest en dat het nu in de hemel is en niet meer terug kan komen, maar dat ik dat niet erg vind. Je ziet ze dan den­ken en dan zeg ik: ‘Heb je nog een vraag?’ Maar vaak is het dan al oké.
Als een vol­was­se­ne vraagt wat ik heb, zeg ik dat ik bot­ver­groei­in­gen heb over mijn hele lichaam. Soms vra­gen ze waar­om ik in een rol­stoel zit en geen pro­the­se heb en dan zeg ik dat ik door die ver­groei­in­gen niet meer met een been­pro­the­se kan lopen. Maar dat vind ik al best ver gaan. We weten door de hui­di­ge media veel meer dan vroe­ger wat er alle­maal moge­lijk is, maar ik snap toch niet zo goed waar­om men­sen dat dan ook alle­maal den­ken te kun­nen vra­gen. Wat schie­ten ze daar nou mee op? Als men­sen dan nòg meer vra­gen heb­ben, zeg ik dat ik er lie­ver ver­der niet over wil pra­ten omdat het mijn leven is. Dan ben ik vol­gens mij vrien­de­lijk, maar toch dui­de­lijk geweest.

Ingrid (56 jaar) uit Amersfoort, heeft een beenamputatie

Kort maar krachtig

Het maakt ver­schil op welk moment, door wie en in wel­ke con­text of situ­a­tie zo’n vraag gesteld wordt. Als ik ‘in goe­de doen’ ben, dan ant­woord ik: ‘Wat ik heb? Je kunt beter vra­gen wat ik NIET heb…’ Ik ben visu­eel gehan­di­capt en krijg ook vaak de vraag: ‘Wat zie je nog?’ Dan ant­woord ik soms: ‘Wat ik zie? Je kunt beter vra­gen wat ik NIET zie…’ Ik vind dit een zeer las­tig dilem­ma. Ener­zijds is de mens gewoon­weg nieuws­gie­rig en dat hoeft lang niet altijd nega­tief te zijn, het kan ook gewoon belang­stel­lend zijn. Ander­zijds doen som­mi­ge vra­gen hele­maal niet ter zake. Als ik een been zou mis­sen, denk ik dat ik zou ant­woor­den: ‘Ik ben door een onge­val mijn been kwijt­ge­raakt, maar ik red me ver­der pri­ma. Dank u wel, goedemiddag.

Adri (67 jaar) uit Zeist, is zeer slechtziend geworden